23 مهر روز جهانی عصای سفید
15 اکتبر یا 23 مهر بعنوان روز جهانی نابینایان یا قانون عصای سفید نام گذاری شده است. «درسال هاي کبیسه 15 اکتبر مقارن با 24 مهر است».
آقای علیرضا سلامی مدیر عامل انجمن نابینایان تجلی توانایی و تجربه ری , 23 مهر ماه « روز عصاي سفيد » را به روشندلان عزيز جامعه تبريک عرض نمودند و از درگاه خداوند متعال توفيقات روز افزون و پيش از پيش اين عزيزان را مسألت مي نمايند.
تاریخچه استفاده از عصای سفید برای نابینایان
استفاده از عصاي سفيد بـه شكل امروزي و بعنوان نمادي براي شناخت نابينايان، بـه بعد از جنگ جهاني اول برميگردد. درسال 1921م. عكاسي از شهر بريستول انگلستان بنام جيمز بيگز – كه در اثر سانحهاي بينائي خود را از دست داده بود- براي در امان ماندن از گزند وسائل نقليه در خيابانهـای اطراف محل زندگياش ابتكار استفاده از عصاي سفيد را از آنِ خود كرد تا بـه راحتي براي همگان قابل ديد باشد.
پس از آن دو تن از برجستهترين محققان آمريكائي بنامهـای دكتر ناول پري «رياضيدان» و دكتر جاكوپس تن بروك «حقوقدان»؛ توانستند قانوني در پانزدهمين روز از ماه اكتبر بعنوان قانون عصاي سفيد بـه تصويب برسانند و اين روز را، بعنوان روز جهاني نابينايان نامگذاري كنند. در اين قانون، تمامي حقوق اجتماعي فرد نابينا بعنوان عضوي از جامعهي متمدن، انعكاس يافته اسـت.
ابداع خط بریل برای نابینایان
خط بریل، خطی اسـت کـه در قرن نوزدهم میلادی، برای سهولت کار افراد نابینا و کم بینا در امر تحصیل و تعلیم و تربیت توسط لویی بریل فرانسوی ابداع گردید. پدر لویی بریل کفاش بود و لویی درکارگاه وی کار میکرد. روزی درفش کفاشی بـه چشم وی برخورد کرد و در اثر این حادثه، لویی از نعمت بینایی محروم گردید.
پس از آن، او درباره افرادی کـه از نعمت بینایی برخوردار نبودند، بسیار اندیشید و سرانجام بـه فکر افتاد تا خطی را به وجود آورد کـه افراد نابینا بـه وسلیه انْ بـه راحتی بـه امر خواندن و نوشتن بپردازند. او پس از مدت ها، موفق بـه ابداع خطی گردید کـه بنام وی، بریل، نامیده شد.
حقوق اجتماعی افراد نابینا
نابينايان، حق بهرهگيري از كليهي امكانات رفاهي معمول در جامعه را دارند. آنان، حق دارند از پيادهروها، خيابانها، بزرگراهها و وسايل ترابري همگاني مانند هواپيما، قطار، اتوبوس، اتومبیل، كشتي، هتلها، مكانهـای عمومي و مراكز تفريحي و مذهبي بهرهبرداري كنند. چنانچه گهگاه محدوديتي براي سودجستن از اين تسهيلات و مكانها در ميان باشد، بايد فراگير همه ی يي افراد جامعه باشد
گر شخص يا سازماني فقط براي نابينايان در استفاده از تسهيلات همگاني، محدوديت ايجاد كند يا حقوق نابينايان عاقل و بالغ را ناديده بگيرد، مجرم شناخته ميشود. رانندگان وسايل نقليه، موظف بـه مراعات كامل نابيناياني هستند كه با عصاي سفيد در خيابانها آمد و شد ميكنند. دولت، موظف اسـت نابينايان را به مشاركت در امور دولتي تشويق كند تا آنان نيز بـه كار مشغول شوند.
درمان و پیش گیری از نابینایی
بسیاری از نابینایی ها قابل پیشگیري هستند؛ زیرا نابینایی و کم بینایی، یا ارثی اسـت یا غیرارثی کـه هر کدام، جلوگیري و درمان مخصوص بـه خود را دارد. بعنوان مثال در موارد ارثی، می توان با انجام مشاوره هـای پیش از ازدواج، از بروز انها پیشگیري کرد.
در موارد غیرارثی، میتوان با مراجعه بـه موقع بـه پزشک متخصص و رعایت مسائل ایمنی و بهداشتی، از بروز ان پیشگیري بـه عمل آورد. پس بهتر اسـت با توجه عملی بـه شعارِ «جلوگیری، بهتر از درمان»؛ زندگی اي سرشار از سلامت و نشاط برای خود، خانواده و جامعه بـه ارمغان آوریم. نوع رفتار با نابینایان می تواند در سرنوشت انها و حالات روحی و روانی شان تأثیرات متفاوتی بگذارد.
وظیفه مهم مسئولان
از آن جایی که نابینایی و کم بینایی، در بسیاری از موارد به دلیل عدم دسترسی اطلاعات دقیق و عدم شناخت علل آن ها از سوی مردم، بـه ویژه مردم روستاهای دورافتاده و محروم اسـت، اطلاع رسانی مردم از طریق رسانه ها، مطبوعات، مراکز بهزیستی و خانه هـای بهداشت روستاها اهمیت بیش تری دارد.
از این رو شایسته اسـت مسئولان و فرهیختگان جامعه مردم را به یادگیری این مسائل ترغیب کنند؛ زیرا هزینه پیشگیری برای دولت و خانواده ها، بسیار کم تر از هزینه خدمات بعدی بـه نابینایان و کم بینایان خواهد بود.
چگونگی رفتار با نابینایان
نوع رفتار با نابینایان در جامعه، میتواند در سرنوشت آن ها و حالات روحی و روانی شان تأثیرات متفاوتی بگذارد. برای رفتار و تعامل با نابینایان، باید از یک سری نکات غافل نبود؛ از جمله انها اینکـه واقع بین باشیم و بـه آن ها بفهمانیم کـه با دیگران هیچ گونه تفاوتی ندارند؛ انها را با نام صدا بزنیم و وقتی بـه آن ها نزدیک می شویم، بـه نحوی آن ها را از حضور خود آگاه کنیم.
و اگر احتمال می دهیم مـا را نشناسد، بهتر اسـت خود را دقیق بـه انها معرفی کنیم؛ از کمک هایی کـه بـه استقلال و خود کفایی انها لطمه میزند، جدا بپرهیزیم. نباید با ترحم هـای بی خود و یا مهر و علاقه و احساس بی مورد، باعث رنجش انها شد؛ برای راهنمایی انها، از کلمه هایی مثل ان جا، این جا، کمی ان طرف تر و غیره استفاده نکنیم.
بلکه باید از کلمات دقیق و با معنای روشن استفاده کرد؛ هنگام صحبت با انها روبه رویشان بنشینیم؛ از جابه جایی وسایل انها بدون اجازه شان بپرهیزیم؛ از او بخواهیم در فعالیت هـای مختلف شرکت کنند و والدین، اطرافیان و مربیان را از طریق آموزش هـای لازم و برنامه هـای مشاوره، با مسائل نابینایان آشنا ساخت..
رودکی، پدر شعر فارسی نابینا بود
رودکی از جمله افرادی اسـت کـه در عمل بـه اثبات رسانده کـه نابینایی، مساوی شکست و خزان زندگی نیست. او نابینایی اسـت کـه در عرصه شعر، سخن و هنر درخشید و بـه تعبیرعالمان ادب فارسی، مقام پدر شعر فارسی را به خود اختصاص داد. او درسال 260 ق در «رودک» روستایی از ماوراءالنهر و نزدیک سمرقند به دنیا آمد.
در هشت سالگی حافظ کل قرآن شد و در تلاوت آیاتْ مهارتی خاص پیدا کرد. این نابینای پرتلاش و باذوقْ با تسلط بر زبان عربی، کلیله و دمنه را به نظم درآورد. ترانه هـای نغز و حکیمانه و ماندگاری از او برجای مانده و در افکار و آثار سخنورانی مثل فردوسی، سعدی، جامی و دیگران، تأثیر ژرفی از این شاعر و هنرمند پرتوان مشاهده می شود.